Συλλογική προσπάθεια και προσωπική προβολή

Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας
Γιώργος Σεφέρης
("Επί σκηνής ΣΤ' ", Τρία κρυφά ποιήματα, 1966)

Πολύς λόγος γίνεται συχνά για τη σημασία που έχει η συλλογική δράση των πολιτών στην δημιουργία ή στη διατήρηση πολιτικής συνείδησης και την εμπέδωση της δημοκρατίας. Είναι πιθανότατα πέρα από κάθε αμφιβολία ότι σε έναν τόπο όπου οι πολίτες ενδιαφέρονται για το τι συμβαίνει γύρω τους λειτουργεί καλύτερα η πολιτεία και οι οργανισμοί της, υπάρχει η αίσθηση του ανήκειν στην ομάδα και στο σύνολο, είναι ευκολότερη η επιδίωξη κοινών στόχων και κοινών συμφερόντων.

Πολλές φορές οι συλλογικές προσπάθειες, είτε λόγω της ροής των γεγονότων που δεν είναι προβλέψιμα και βαραίνουν περισσότερο κάποιους τομείς, είτε λόγω των προσωπικοτήτων των συμμετεχόντων, ή επειδή προσφέρουν κατάλληλο έδαφος ανάπτυξης προσωπικών φιλοδοξιών και αυτοπροβολής, καταλήγουν να μοιράζουν δυσανάλογα την δημόσια προβολή στους συντελεστές τους.

Συμβαίνει ακόμη πολύ συχνά, τόσο συχνά που να επιβεβαιώνεται σαν κανόνας, άνθρωποι με μεγάλη προσφορά, λόγω της σεμνότητας και της μετριοφροσύνης τους, να παραμένουν στη σκιά των προβολέων και στην αφάνεια, σε αντίθεση με ανθρώπους που μιλούν ή κινούνται περισσότερο, που συνήθως συγκεντρώνουν την μεγαλύτερη προσοχή.

Στοιχειώδης υποχρέωση κάθε συλλογικής προσπάθειας και μέτρο της δημοκρατικότητάς της, είναι η αναφορά στους συντελεστές του έργου της. Υποχρέωση είναι γιατί, τις περισσότερες φορές, αποτελεί την μοναδική δημόσια ηθική ανταμοιβή του έργου που προσφέρει ο καθένας στα πλαίσιά της. Μέτρο της δημοκρατικότητας της είναι γιατί, αποδίδοντας ονομαστικά στους συντελεστές της την προβολή που τους αναλογεί, αποτρέπει την καταχρηστική ιδιοποίησή της από λίγους, που συνήθως το επιδιώκουν.

Πολλές συλλογικότητες έχουν από αιώνες κατακτήσει και καθιερώσει κανόνες αναγνώρισης της προσφοράς των συντελεστών τους. Είναι αξιοπερίεργο πάντως ότι η ελληνική γλώσσα δεν έχει μία λέξη που να αποδίδει το νόημα της αναγνώρισης ή της πίστωσης της αξίας ή της προσπάθειας, αλλά το εκφράζει με διαφορετικές κατά περίπτωση λέξεις ή περιφραστικά, σε αντίθεση με άλλες γλώσσες (όπως η αγγλική με τη λέξη credit) που την αποδίδουν μονολεκτικά και χωρίς αμφιβολίες. Στον κινηματογράφο, για παράδειγμα, τα credits, ή "τίτλοι τέλους" στα ελληνικά (φράση που δεν πετυχαίνει να αποδώσει την έννοια της "πίστωσης της προσπάθειας"), αποτελούν μια στοιχειώδη υποχρέωση προς τους συντελεστές μιας ταινίας, ακόμα κι αν ελάχιστοι είναι οι θεατές που τους δίνουν προσοχή. Στις επιστήμες, οι αναφορές στους συντελεστές μιας προσπάθειας ή στις εργασίες, στα λόγια ή στις ιδέες τρίτων, είναι μέρος της αξίας της ίδιας της επιστημονικής προσπάθειας. Ενδιαφέρουσα εξαίρεση φαίνεται να αποτελεί ο χώρος της πολιτικής, όπου είναι συχνή η ιδιοποίηση συλλογικών αποτελεσμάτων χωρίς μνεία στους συντελεστές τους.

Ο Τήλαφος-αναδασωτέα αποτελεί ένα διαδικτυακό πείραμα συλλογικότητας. Αναγνωρίζοντας την αξία της συλλογικότητας στην προσπάθειά του, προσπαθεί να την αναδείξει, αξιοποιώντας για το λόγο αυτό την τεχνολογία των ιστολογίων και την ευκολία καταχώρισης σχολίων (δεδομένων για το datablog) που παρέχει και που πάντα αναφέρουν τον συγγραφέα τους. Επί πλέον, προτάσσει στα στατιστικά μεγέθη των αναδασωτέων τα στατιστικά των συμμετεχόντων, προσπαθώντας να αναδείξει και ποσοτικά το μέγεθος της συνεισφοράς τους.

Όμως η προσπάθεια ανάδειξης αυτών που συνεισφέρουν στο datablog θα ήταν ελλιπής, αν δεν γίνονταν ιδιαίτερη μνεία σε σημαντικούς συντελεστές του, και λόγω της ποσότητας των δεδομένων που καταχωρούν, αλλά και λόγω της συνέπειας και της πίστης που δείχνουν στην κοινή προσπάθεια.

Ο Τήλαφος-αναδασωτέα έχει την τύχη να συγκεντρώνει το ενδιαφέρον της Καλλιόπης Χαρκιανάκη από το ιστολόγιο Περιβάλλον και υγεία, αφανούς συντελεστή και του δικτυακού τόπου Οικολόγιο, της οποίας η υπομονή και η επιμέλεια δίνει μέγεθος και αξιοπιστία στο τελικό αποτέλεσμα του datablog. Η Καλλιόπη έχει γράψει τις οδηγίες για την εισαγωγή δεδομένων στο datablog, έχει διορθώσει πολλά λάθη στις καταχωρίσεις στοιχείων, έχει βοηθήσει στην διόρθωση λαθών στα εργαλεία του ιστολογίου και έχει κάνει τις μακρύτερες και κουραστικότερες καταχωρίσεις συντεταγμένων που έχουν αναρτηθεί μέχρι σήμερα στο datablog, όπως οι δύο που παρατίθενται κατωτέρω, 460 και 1069 ζευγών συντεταγμένων η κάθε μία αντίστοιχα, μεγεθών που περνούν απαρατήρητα από τους περισσότερους χρήστες των χαρτών του Τήλαφου:

Πυρκαϊά, Αργολίδος, Νέας Τίρυνθας, ΜΟΝΗ ΚΑΡΑΚΑΛΑ − ΡΑΧΗ ΣΜΥΡΤΟΡΕΜΜΑΤΟΣ − ΠΛΑΤΑΝΑΚΙΑ Αγίου Αδριανού και Ν. Ροεινού

Πυρκαϊά, Αργολίδος, Μιδέας, ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟ∆ΟΣΙΟΥ Ν. Ροεινού

Αξίζουν και πρέπουν όλα τα παραπάνω λόγια μαζί με χίλιες ευχαριστίες στην Καλλιόπη για την προσφορά της στον Τήλαφο-αναδασωτέα.