Εγγραφή

Ιστολόγιο

31 Δεκ 2008

1 χρόνος Τήλαφος

Στις 20 Δεκεμβρίου συμπληρώθηκε 1 χρόνος λειτουργίας του Τήλαφου. Όπως δήλωνε στο παρθενικό άρθρο, ο Τήλαφος ήθελε να είναι ένας διαδικτυακός τόπος συγκέντρωσης και διάθεσης μεθόδων και δεδομένων. Ξεκίνησε με την επιθυμία να επενδυθεί ένα μέρος του ελεύθερου προσωπικού χρόνου, που ξοδεύονταν ούτως ή άλλως στο πληκτρολόγιο ή στη φύση, με τρόπο που να απέδιδε κάτι χρήσιμο και σε άλλους ανθρώπους, πάνω στα πρότυπα των ιδεών και της λειτουργίας του ανοιχτού λογισμικού. Η πιθανότητα να βρεθούν καθ' οδόν συνοδοιπόροι ήταν μια προστιθέμενη αξία στο εγχείρημα.

Θερμές ευχαριστίες για τη συναρπαστική blogο-χρονιά που πέρασε πηγαίνουν σε όσους βοήθησαν στην καταγραφή στοιχείων για τα datablog, χωρίς τους οποίους ο Τήλαφος θα ήταν μια πολύ μοναχική προσπάθεια. Αυτοί είναι οι:

Καλλιόπη Χαρκιανάκη, Ανώνυμος, antigold, Νίκος Αλεξανδρής, fotis, Παντελής, χειμερινοι κολυμβητες Αντιπαρου, Michalis, antiparos-blog, η Τοξότισσα, stavrinho, G. Tsolakis, Antuan, stefan, inlovewithlife, giannis, dim.alexandris, Δημήτρης Ευαγγελόπουλος, kamena voyrla blogger, andriana, apneagr, melitis ΠΗΝΕΙΑΣ, Jon.

Ο Τήλαφος οφείλει επίσης πολλές ευχαριστίες σε όλους όσους χρησιμοποιούν τα δεδομένα του και σε όσους αναφέρονται σε αυτά.

Ακολουθεί ένας απολογισμός του 2008 για τον Τήλαφο και τα datablog σε αριθμούς:

Στοιχεία κόστους

Η λειτουργία του Τήλαφου θα ήταν αδύνατη χωρίς την ύπαρξη των εργαλείων του και των υποστηρικτικών εφαρμογών (back-end), για τις οποίες έχει δαπανηθεί σημαντικός αριθμός ανθρωποωρών. Ένα μέτρο της οικονομικής αξίας και των παραμέτρων του κόστους δημιουργίας έργων λογισμικού προσφέρει το μοντέλο υπολογισμού COCOMO (COnstructive COst MOdel) που χρησιμοποιείται και από αρκετές εφαρμογές ανοιχτού λογισμικού (δες π.χ. το Ohloh). Μερικά οnline εργαλεία για τον υπολογισμό των παραμέτρων κόστους με το μοντέλο COCOMO είναι της NASA (απλό), του πολυτεχνείου USC Viterbi (πλήρες).

Για όσους ενδιαφέρονται για μια εκτίμηση του κόστους δημιουργίας του Τήλαφου σύμφωνα με το μοντέλο COCOMO, τα παρακάτω στοιχεία θα φανούν χρήσιμα. Η εκτίμηση των μεγεθών είναι συντηρητική.


Development mode: Organic
Γραμμές τελικού πρωτότυπου χειρόγραφου κώδικα javascript, χωρίς σχόλια (client side): 6461
Γραμμές τελικού πρωτότυπου χειρόγραφου κώδικα TCL (server side + back-end): 2474
Χρόνος ανά εγγραφή (μέσος όρος): 5'
Πρόσθετος χρόνος ανά εγγραφή ΦΕΚ με χάρτες (μέσος όρος): 7'
Υπολογιζόμενο σύνολο ωρών εισαγωγής στοιχείων (με διορθώσεις): 322
Τιμή ανθρωποώρας εισαγωγής δεδομένων: 9€
Μισθός senior μηχανικού-προγραμματιστή (πηγή Ohloh): 55000€


ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
  • Τα μεγέθη που αφορούν την αρθογραφία του Τήλαφου δεν περιλαμβάνονται.
  • Ο χρόνος για το στήσιμο και τη μορφοποίηση του Τήλαφου, των datablog και των υποστηρικτικών server και εφαρμογών του back-end (NATURA, FIRMS, TOPOS), για τη συλλογή των δεδομένων τους, όπως και ο χρόνος για τη συγγραφή οδηγιών δεν περιλαμβάνονται.
  • Τα μεγέθη του τελικού καθαρού κώδικα δεν περιλαμβάνουν τις αναθεωρήσεις (revisions/versions) συντήρησης και βελτίωσης του κώδικα.
  • Λειτουργικά κόστη (DSL, ΔΕΗ, εξοπλισμός, συντήρηση, backup κ.λ.π.) δεν περιλαμβάνονται.

Στατιστικά στοιχεία

(Λεπτομερή στατιστικά αναδασωτέων εδώ)

Σύνολο επισκέψεων σελίδων (page hits): 60937
Αναρτήσεις άρθρων: 126
Αρχεία KML+KMZ: 88
Καταγραφές αναδασωτέων: 2472
Χάρτες αναδασωτέων: 810
Καταγραφές περιβαλλοντικών προβλημάτων: 251
Καταγραφές θερμών συμβάντων (αυτόματα): 933
Σύνολο συμμετοχών στην εισαγωγή δεδομένων: 26



Σύνολο πηγών δεδομένων οικοΤόπου: 98



ΕΥΧΕΣ ΓΙΑ ΚΑΛΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ!

24 Δεκ 2008

Ενημέρωση: Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων

Ο admin της ιστοσελίδας απάντησε θετικά για τις προτάσεις, και αναμένεται η απόφαση του ΥΠΑΝ που εξετάζει το αίτημα. Οι όποιες εξελίξεις θα δρομολογηθούν μετά τις γιορτές.

Είναι ευκαιρία, όσο το ΥΠΑΝ εξετάζει το αίτημα, να λαμβάνει μηνύματα πολιτών ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνει αποδεκτό.

Σχετικά άρθρα για το Παρατηρητήριο : Δημόσια Δεδομένα, Δικά μας Δεδομένα: Μια θετική εξέλιξη, και (από σύμπτωση με τον ίδιο σχεδόν τίτλο) Τήλαφος: υπάρχουν και θετικά νέα .

23 Δεκ 2008

Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων

Ενημέρωση:

Φαίνεται ότι το Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων βρίσκεται σε διαδικασία βελτίωσης των υπηρεσιών που παρέχει. Σήμερα πρόσεξα νέες σελίδες με στατιστικά.

Είναι ευκαιρία, όσο οι τεχνικοί ασχολούνται με βελτιώσεις του ιστότοπου του Παρατηρητηρίου, να λάβουν το παρακάτω αίτημα ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να το υλοποιήσουν άμεσα.

(Δες το προηγούμενο άρθρο για το Παρατηρητήριο : Δημόσια δεδομένα: υπάρχουν και θετικά νέα)

19 Δεκ 2008

Δημόσια δεδομένα: υπάρχουν και θετικά νέα

Αν δεν παντρέψεις κι αν δεν χτίσεις, ζωή δεν ξέρεις τί θα πει
Παροιμία

Ας κάνουμε τη ζωή καλύτερη χτίζοντας τη συμμετοχή


Μια από τις εξαιρέσεις στην αρνητική εικόνα που παρουσιάζει η πολιτεία στα θέματα των δημόσιων δεδομένων που δείχνει το δρόμο που μπορεί να ακολουθηθεί για να χτιστεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης με τους πολίτες, είναι ο ιστότοπος του Υπουργείου Ανάπτυξης Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων, fuelprices.gr που δημοσιεύει τιμές καυσίμων για όλη την Ελλάδα. Η κωδικοποίηση των νομαρχιών και των δήμων στην εφαρμογή ακολουθεί αυτήν της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, πράγμα επίσης πολύ θετικό.

Ο ιστότοπος είναι μια προσπάθεια κάλυψης μέσω του διαδικτύου του προβλήματος της έλλειψης πληροφόρησης των καταναλωτών και βασίζεται σε αγορανομική διάταξη που επιβάλλει την υποχρεωτική ενημέρωση του υπουργείου για κάθε αλλαγή της τιμής πώλησης των υγρών καυσίμων. Ο τρόπος ενημέρωσης των τιμών είναι πολύ απλός και γρήγορος (γίνεται online ή με SMS) και γι αυτό και η μη τήρηση του από τους πρατηριούχους είναι απολύτως αδικαιολόγητη.

Η προσπάθεια αυτή παροχής δημόσιων δεδομένων από την πολιτεία αξίζει διάδοσης και στήριξης. Όπως διαπιστώνω, πολλά πρατήρια δεν έχουν ακόμα συμμορφωθεί με την αγορανομική διάταξη και οι τιμές τους απουσιάζουν από τους πίνακες. Παράδειγμα τα πρατήρια του δήμου Μελισσίων, όπως φαίνονται στο Παρατηρητήριο Τιμών Υγρών Καυσίμων (κανένα πρατήριο):



και όπως δίνονται από την Ένωση Βενζινοπωλών νομού Αττικής (5 πρατήρια):



Χωρίς καθολική συμμετοχή των πρατηριούχων και ζήτηση της υπηρεσίας από τους πολίτες το μέτρο αυτό δεν μπορεί να λειτουργήσει σωστά. Από τεχνική άποψη υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης, που θα μπορούσαν να κάνουν την προσπάθεια αυτή υπόδειγμα για τον υπόλοιπο δημόσιο τομέα και ένα περιζήτητο gadget για πάρα πολλές ελληνικές ιστοσελίδες.

Προς αυτήν την κατεύθυνση ο Τήλαφος απέστειλε το παρακάτω e-mail στο Υπουργείο Ανάπτυξης εξηγώντας την αναγκαιότητα ορισμένων αλλαγών:

Προς το
Υπουργείο Ανάπτυξης,
Γενική Γραμματεία Ανάπτυξης
webmaster@fuelprices.gr
Κοιν.: gga@ypan.gr

Θέμα: Αίτημα τεχνικών βελτιώσεων στον ιστότοπο του 
      Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων

Κύριοι

Συγχαρητήρια για την δημιουργία του “Παρατηρητηρίου
Τιμών Υγρών Καυσίμων”. Η προσπάθειά σας αυτή αξίζει
να διαδοθεί και να στηριχθεί από όλους τους πολίτες
και να βρει μίμηση από άλλους δημόσιους οργανισμούς.
Η πληροφόρηση των καταναλωτών για τις φθηνότερες τιμές
μπορεί να συμβάλει στην σωστή ανταγωνιστική λειτουργία
των πρατηρίων υγρών καυσίμων.

Για να διαδοθεί το εγχείρημά σας στο διαδίκτυο και να
επωφεληθούν όσο περισσότεροι πολίτες γίνεται, είναι
αναγκαίο να υπάρξουν ορισμένες τεχνικές διευκολύνσεις
στον τρόπο που παρέχονται οι πληροφορίες από το
παρατηρητήριο. Μερικές από αυτές είναι (κατά σειρά
προτεραιότητας):

-  Να δηλώνεται καθαρά ότι οι πληροφορίες είναι
   ελεύθερες για οποιαδήποτε χρήση (public domain).

-  Να προσφέρεται RSS feed συνολικό αλλά και ξε-
   χωριστά για τις 54 νομαρχίες της χώρας, ώστε
   να μπορούν να αναρτώνται από τα τοπικά ηλεκτρο-
   νικά μέσα τιμές εστιασμένες στο νομό.

-  Να καταχωρηθούν και να δημοσιευθούν Αριθμοί Μητρώου
   για όλα τα πρατήρια της χώρας. Αυτό το μέτρο είναι
   εξαιρετικά σημαντικό γιατί βοηθάει στον προσδιορισμό
   της γειτονιάς ενός πρατηρίου ώστε να γίνεται εύκολη
   αντίστροφη αναζήτηση του φθηνότερου στην ίδια περιοχή.

-  Να προσφέρεται δυνατότητα απ' ευθείας αναζήτησης
   (query) στη βάση δεδομένων ώστε να μπορεί η
   πληροφορία να ανακτάται από άλλες διαδικτυακές
   υπηρεσίες και να επαναχρησιμοποιείται. Απαραίτητο
   η απάντηση να είναι σε XML και JSON με callback,
   για να διευκολύνονται εφαρμογές σε ιστοσελίδες
   και blog.

   Η αναζήτηση θα πρέπει να περιλαμβάνει κατ' ελάχιστο:

 -  Επιλογή νομαρχίας και δήμων (πολλαπλή)

 -  Επιλογή Αριθμού Μητρώου πρατηρίου (πολλαπλή)

 -  Επιλογή κατάταξης κατά αλφαβητική σειρά,
    φθηνότερη τιμή ή ημερομηνία

 -  Επιλογή μέγιστου αριθμού αποτελεσμάτων
    (μειώνει το φορτίο του server και τον χρόνο
    παρουσίασης των ιστοσελίδων τρίτων)

Ελπίζοντας στην ανταπόκρισή σας

Με εκτίμηση
(ονοματεπώνυμο)

Για να υπάρξει ανταπόκριση στο ζητούμενο είναι απαραίτητο το αίτημα να γίνει μαζικό. Γι αυτό είναι αναγκαίο να σταλούν όσο το δυνατόν περισσότερα αιτήματα στη διεύθυνση του Παρατηρητηρίου webmaster@fuelprices.gr, με κοινοποίηση και στη Γενική Γραμματεία Ανάπτυξης του ΥΠΑΝ gga@ypan.gr, με θέμα "Αίτημα τεχνικών βελτιώσεων στον ιστότοπο του Παρατηρητηρίου Τιμών Υγρών Καυσίμων". Αντιγράψτε και διαδώστε σε όσους γνωστούς έχετε το παραπάνω e-mail.

Στη συνέχεια, ανάλογα με την τεχνική ανταπόκριση του ΥΠΑΝ, ο Τήλαφος θα δημοσιεύσει οδηγίες για το πως μπορεί να συμπεριληφθεί η πληροφορία απ' όσους ενδιαφέρονται σε μια ιστοσελίδα ή blog ώστε να υπάρχει online ενημέρωση των αναγνωστών για τις τιμές καυσίμων.

Δεν φτάνει να σιωπά κανείς

Η οργισμένη αντίδραση των νέων δεν είναι μόνον μια αποτυχία της κυβέρνησης να δώσει διέξοδο στα προβλήματα τους και προοπτική στη ζωή τους. Δεν είναι μόνον μια αποτυχία του κατεστημένου συστήματος να κερδίσει την εμπιστοσύνη των πολιτών, να κάνει τους θεσμούς να λειτουργήσουν, να βγάλει ασπροπρόσωπους τους επαγγελματίες της πολιτικής.

Είναι πρωτίστως μια τεράστια αποτυχία του προοδευτικού κινήματος να αιχμαλωτίσει τη φαντασία των νέων ανθρώπων μετατρέποντας την ορμή των νιάτων τους σε βία δημιουργού, σε όραμα πλάστη και τέχνη χτίστη.

Η μεγαλύτερη αποτυχία δεν είναι το έγκλημα ενός ηλίθιου αστυνομικού. Είναι η ιδεολογική γύμνια της γενιάς που στα νιάτα της εκσπερμάτωσε επαναστατικά και τώρα ιδιωτεύει. Που ανίκανη να πρωτοστατήσει πια στο χτίσιμο ενός νέου οράματος τώρα απολαμβάνει ηδονοβλεπτικά την τυφλή βία των αποδιωγμένων από την πολιτική και την κοινωνία νέων. Είναι η θλιβερή εικόνα του μαστροπού ποιητή που μετράει τα αργύρια της πόρνης του.

Κάτι στο "προοδευτικό" κίνημα δεν πάει καθόλου καλά. Η αρρώστια της ναρκισιστικής του παράδοσης στη δύναμη των καπνογόνων εντυπώσεων και της φλεγόμενης εικόνας, η ένοχή του σιωπή, ρίχνει στο σκοτάδι την κοινωνία. Λείπουν απ' τους δρόμους οι εργάτες και οι αγρότες και δεν ξέρει κανείς πώς να χτίζει τα γκρεμισμένα και να φυτεύει τα καμένα.

Γερασμένη ιδεολογία δεν είναι η μη κατανόηση των νέων. Είναι η ατολμία για ουσιαστική Πράξη, η ανικανότητα για συνεύρεση με τον Άλλον, είναι η διαμαρτυρία που τα σπάει όλα για να μη φανεί ανίκανη.

Βλέπω τριγύρω γέρους ανθρώπους να τρεκλίζουν δείχνοντας με το δάχτυλο τούς άλλους.

16 Δεκ 2008

Το διαδικτυακό παζάρι και η χαμένη μάχη της πολιτείας

Βατερλώ, από το Flickr

Η αναζήτηση υποκινητών στους συμμετέχοντες στα τρέχοντα γεγονότα έχει αφήσει πολλούς απογοητευμένους. Η αντίδραση των νέων είναι αυθόρμητη, ταχύτατη και κάτω από τα ραντάρ της αντίληψης των απ' έξω. Οι νέοι παίζοντας στα δάχτυλα τις νέες τεχνολογίες καταφέρνουν να οργανώσουν μέσα σε ελάχιστο χρόνο τόσες συγκεντρώσεις σε όλη την Ελλάδα, που καθιερωμένοι πολιτικοί οργανισμοί με πείρα, χρήμα και στόχο αδυνατούν και να πλησιάσουν ακόμα. Όποιος ρωτήσει κάποιον νεαρό πώς γίνεται, η απάντηση που θα πάρει είναι: "SMS και προώθηση ημέηλ". Η θεωρία έχει εδώ και καιρό εξηγήσει τις λεπτομέρειες για την λειτουργία και την τοπολογία των "Μικρών κόσμων" της "Κοινωνικής δικτύωσης" (π.χ. μεταξύ άλλων τα: Six degrees of separation και Small world experiment ).

Ο τρόπος και το είδος της πληροφόρησης που έχουν καθημερινά οι νέοι επηρεάζει σημαντικά τις αντιλήψεις τους. Και μόνον το γεγονός ότι η νεολαία ενημερώνεται, "ζει" και οργανώνει ένα μεγάλο μέρος της ζωής της αλλά και την ίδια της τη δράση μέσα στο διαδίκτυο, ενώ σνομπάρει και απαξιώνει τα "κλασικά" ΜΜΕ, δείχνει, σε όποιον ενδιαφέρεται για τις διεργασίες που συμβαίνουν στους κόλπους της, το περιβάλλον το οποίο διαμορφώνει και τις απόψεις της.

Όμως το φαινόμενο της κοινωνικής δικτύωσης που εδώ και χρόνια αναπτύσσεται σε όλον τον κόσμο μέσω του διαδικτύου είναι για την ελληνική πολιτεία και τους περισσότερους έλληνες πολιτικούς terra incognita. Όπως για όλα τα πράγματα για τα οποία έχει άγνοια, η πρώτη αντίδραση ενός συντηρητικού οργανισμού είναι η αποφυγή των κινδύνων που συνεπάγονται και η μη συμμετοχή. Αυτό ακριβώς κάνει και η ελληνική πολιτεία και πολλοί πολιτικοί όλων των αποχρώσεων: αρνούνται εδώ και χρόνια να αναγνωρίσουν το νέο πολιτικό πεδίο που διαμορφώνει το διαδίκτυο, αρκούμενοι σε κενές αναλύσεις του γενικότερου πλαισίου με γνώσεις και εργαλεία της εποχής της δικής τους νεότητας. Και η παταγώδης αποτυχία τους πλήττει πρώτους απ' όλους τους πιο ένθερμους θιασώτες των νέων τεχνολογιών και μαζί και τους πιο ευαίσθητους: τους νέους. Το πάλαι ποτέ “χάσμα των γενεών” επιστρέφει δριμύτερο και μέσω διαδικτύου, υπό το βάρος της αποτυχίας του πολιτικού συστήματος να παράγει εμπιστοσύνη στη λειτουργία του.

Το νέο πολιτικό πεδίο του διαδικτύου

Για να λειτουργήσει η πολιτεία στο νέο γι' αυτήν πεδίο του διαδικτύου δεν αρκεί μόνον η πρόληψη από τις διωκτικές υπηρεσίες του ηλεκτρονικού εγκλήματος (π.χ. των αυτοκτονιών μέσω διαδικτύου ή της παιδικής πορνογραφίας). Η αντιμετώπιση του διαδικτυακού "παζαριού"1, 2 ως χώρου εκκόλαψης και γέννησης παραβατικότητας είναι άλλη μια αποτυχία κατανόησης της φύσης του σύγχρονου αυτού πολιτικού περιβάλλοντος. Οι νέοι συχνάζουν εδώ και χρόνια στο διαδικτυακό παζάρι γιατί από τη φύση του είναι ένας χώρος ανωνυμίας και ελευθερίας (ή ανευθυνότητας, ανάλογα με την οπτική του καθενός).

Μια πολιτεία που στέκεται φοβικά μπροστά στο διαδικτυακό παζάρι ή εξαντλεί την παρουσία της στην αστυνόμευσή του και στην παραγωγή με δημόσιο χρήμα άχρηστων ιστοτόπων είναι ένας εχθρός και ένας απόβλητος του παζαριού, και δεν θα υπάρξει ποτέ ως ισότιμος συναλλασσόμενος εκεί μέσα. Αντίθετα θα πυροδοτεί με κάθε ευκαιρία ένα παιγνίδι "κλέφτες κι αστυνόμοι" όπου οι πιο ανόητοι και προβληματικοί των τελευταίων θα δημιουργούν πάντα ολέθρια αποτελέσματα για το σύνολο.

Αυτό που φαίνεται να μην κατανοεί επίσης η ελληνική πολιτεία, είναι ότι δεν μπορεί να τα βάλει με τους 15χρονους μέσα στην έδρα τους, το διαδίκτυο, και να νικήσει. Γι αυτό και οι ρητορείες του πρωθυπουργού και των κυβερνητικών παραγόντων για "δημοκρατία" ισοδυναμούν με πανωλεθρία στο πεδίο αυτής της μάχης: οι 15άρηδες βιώνουν ήδη από τα γεννοφάσκια τους μια διαδικτυακή δημοκρατία και μιαν ελευθερία που οι πολιτικοί ούτε να φανταστούν μπορούν μέσα στους συμβιβασμούς τους, στους περιορισμούς και την ταπεινωτική φίμωση που τους επιβάλλει η κομματική τους πειθαρχία και οι προσωπικές τους επιλογές για τα δικά τους συμφέροντα και την πολιτική τους επιβίωση.

Για να έχει μια ελπίδα η πολιτεία στο πεδίο αυτό, θα πρέπει να κατανοήσει τους κανόνες του, να συμμετέχει η ίδια στην ανταλλαγή "προϊόντων" στο διαδραστικό διαδικτυακό παζάρι, να γίνει ελκυστική στα μάτια των νέων και των άλλων χρηστών του ελληνικού διαδικτύου. Είναι όμως πολύ αμφίβολο, δεδομένης της γραφειοκρατίας και του συντηρητισμού των δομών και των υπαλλήλων της, αν έχει την πείρα, την ευελιξία και την θέληση για μια οργανωμένη είσοδο στο παζάρι του διαδικτύου. Είναι λοιπόν το παιγνίδι χαμένο;

Η απάντηση είναι όχι.

Το διαδικτυακό παζάρι οργανώνει και διακινεί πληροφορίες, προσωπικές, εταιρικές ή δημόσιες. Η επιτυχία στο παζάρι αυτό συνίσταται στην προσφορά ελκυστικού και χρήσιμου προϊόντος στους πελάτες/χρήστες. Και η πολιτεία διαθέτει ένα πολύ δυνατό χαρτί για μια είσοδο στο διαδικτυακό παζάρι: τα δημόσια δεδομένα.

Τα δημόσια δεδομένα

Η πολιτεία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός δημόσιων δεδομένων στην Ελλάδα, αλλά ταυτόχρονα και από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην ανάπτυξη του ελληνικού διαδικτυακού παζαριού, γιατί ενεργεί σαν μονοπώλιο για αυτά τα προϊόντα, που πνίγει την αγορά πριν καν αυτή αναπτυχθεί. Στερεί το ελληνικό διαδικτυακό παζάρι από προϊόντα που θα το έκαναν ελκυστικό και θα του αύξαναν την κίνηση και τη συμμετοχή, κυρίως των νέων που είναι οι συχνότεροι και οι πιο επινοητικοί χρήστες του. Με τον τρόπο αυτό, δηλαδή αρνούμενη η πολιτεία να συνεισφέρει στο διαδικτυακό παζάρι τα κοινά αγαθά που του ανήκουν, αφού έχουν παραχθεί με δημόσιο χρήμα, καταδικάζει στην ουσία και τον εαυτό της στην ανυπαρξία, εγκαταλείποντας τη μάχη του διαδικτύου στα χέρια ανταγωνιστικών ιδεών και προϊόντων πριν καν την αρχίσει, και μαζί μ' αυτήν και τους νέους. Στο διαδίκτυο κυριαρχεί αρνητικότητα και απαξία για την συνεισφορά της ελληνικής πολιτείας, κι οι λίγες εξαιρέσεις που υπάρχουν τονίζουν τα μεγάλα κενά.

Θα μπορούσε να αντιλεχθεί ότι η πολιτεία ξοδεύει πολλά χρήματα για έργα της Κοινωνίας της Πληροφορίας. Η τεράστια καθυστέρηση όμως στην υλοποίηση του προγράμματος αυτού από την έναρξή του το 2000 είναι ενδεικτική της ένδειας ιδεών και της αμηχανίας των πολιτικών μπροστά στο άγνωστο αυτό αντικείμενο. Η Κοινωνία της Πληροφορίας ακόμα κι ως εφαρμοσμένη πολιτική, δηλ. η ΚτΠ. Α.Ε., δεν ανήκει στην πραγματικότητα στο διαδικτυακό παζάρι αλλά στον καθεδρικό της πολιτείας και ακολουθεί τους ίδιους κανόνες. Ως μέτρο της κοινωνικότητας της Κ.τ.Π. θα μπορούσε να θεωρηθεί το ποσοστό των έργων που παράγονται με κονδύλιά της και διατίθενται στο κοινό με άδειες ανοιχτού λογισμικού (BSD, GPL, CC κ.λ.π.). Μια επίσκεψη στο διαδικτυακό τόπο της ΚτΠ Α.Ε. είναι διαφωτιστική για την απουσία τέτοιων έργων από την θεματολογία των έργων που προκηρύσσονται.

Πολλοί, που δεν κατανοούν την κοινωνική σημασία που έχει η παρουσία της πολιτείας στο διαδικτυακό γίγνεσθαι, βλέπουν το διαδίκτυο μόνον σαν ένα σύνολο έργων εκσυγχρονισμού της αγοράς, με την έννοια της μηχανοργάνωσης και των υποδομών. Αρκετοί απ' αυτούς, θαμπωμένοι από τα διεθνή τεχνολογικά επιτεύγματα, φαντάζονται και προπαγανδίζουν π.χ. ως άμεση προτεραιότητα και ως προοδευτική πολιτική την εγκατάσταση οπτικών ινών σε κάθε σπίτι, δεδομένης και της σχετικής ευκολίας με την οποία γίνεται εκταμίευση κονδυλίων για εργολαβίες κατασκευών και προμήθειας υλικών, αποτυγχάνοντας όμως ή και αδιαφορώντας για το αν υπάρχουν και ποια είναι τα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά οφέλη από τέτοιες προτεραιότητες και υποτιμώντας την ανάγκη και τις απαιτήσεις οργάνωσης και παραγωγής περιεχομένου, που είναι σημαντικά για τη λειτουργία του διαδικτύου σαν τοπική κοινωνική και πολιτική αγορά.

Η παράδοση της ελληνικής διοικητικής μηχανής στη εκπόνηση, χρηματοδότηση και κυρίως στη λειτουργία διαδικτυακών έργων με κοινωνική ή συμμετοχική φυσιογνωμία είναι ελάχιστη, αντίθετα με άλλες χώρες που έχουν ήδη επενδύσει στην ανάπτυξη του κοινωνικού κεφαλαίου του διαδικτυακού παζαριού σε πολλούς τομείς του κοινωνικού και πολιτικού γίγνεσθαι. Αυτή η ελάχιστη παράδοση, αν δεν υπάρξει βελτίωσή της, προδικάζει και την έκβαση κάθε μάχης που δίνει η πολιτεία στο πεδίο του διαδικτύου. Ένα μέτρο της επιτυχίας των διαδικτυακών εγχειρημάτων της ελληνικής πολιτείας είναι ο αριθμός των χρηστών ή η επισκεψιμότητά τους, πληροφορίες που θα έπρεπε να δημοσιεύονται ώστε να είναι δυνατή η αποτίμηση της απόδοσης της λειτουργίας τους από τους φορολογούμενους πολίτες.

Η αδυναμία των πολιτικών οργανισμών

Η ηθική που ισχύει στις κοινότητες του διαδικτύου είναι η ίδια περίπου ηθική που ισχύει και στο ανοιχτό λογισμικό: πάρε ό,τι βρεις ελεύθερο, αλλά όταν κερδίζεις απ' αυτό, δώσε και συ κάτι ανάλογο σε αντάλλαγμα.

Στο σημείο αυτό εντοπίζεται κατά την άποψή μου και ένας από τους λόγους αποτυχίας πολλών πολιτικών οργανισμών να καταγράψουν μετρήσιμα πολιτικά οφέλη σε μεγαλύτερη από το κομματικό τους κοινό εμβέλεια στο διαδικτυακό χώρο. Η υστέρησή τους στην κατανόηση του διαδικτυακού πολιτικού πεδίου τους οδηγεί στην αντιμετώπιση του ως απλού μέσου διανομής ηλεκτρονικών προκηρύξεων και ανακοινώσεων. Μπορεί μετά την εφεύρεση της τυπογραφίας και του πολύγραφου το βιβλίο, η εφημερίδα και η προκήρυξη να παίζουν σημαντικό ρόλο στη διάδοση πολιτικών ιδεών και στην ενημέρωση, όμως η παγκόσμια παρουσία του διαδικτύου με τη διαδραστική λειτουργία του και η ευκολία της δημοσίευσης και της αναζήτησης πληροφοριών έχει αλλάξει ριζικά το τοπίο εδώ και σχεδόν μια γενιά. Το τεράστιο πλήθος των εργαλείων που προσφέρονται δωρεάν μέσω διαδικτύου δημιουργεί ήδη ένα σύνολο προσδοκιών που απαιτούν εκπλήρωση από όποιον επιχειρεί στο χώρο αυτό. Η αλλαγή που συμβαίνει είναι ποιοτική, της ίδιας ή μεγαλύτερης βαρύτητας με την εφεύρεση της τυπογραφίας, και απαιτεί σοβαρότατη και σε βάθος κατανόηση της φύσης της. Απαιτεί ακόμη όραμα και πρόγραμμα από όποιον επιθυμεί να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στις πολιτικές εξελίξεις του μέλλοντος.

Η αποτυχία των πολιτικών οργανισμών, ιδίως των αυτοπροσδιοριζόμενων ως προοδευτικών, βρίσκεται στην απόρριψη στην πράξη της ηθικής των διαδικτυακών κοινωνιών, δηλ. την επιστροφή αξιοποιήσιμου προϊόντος στην κοινωνία, που λόγω του μεγέθους τους θα μπορούσαν να δημιουργήσουν οι οργανισμοί αυτοί. Αναπαράγουν δηλαδή την ιδιοτέλεια που διέπει τους μηχανισμούς τους, αυτή τη φορά όμως σε ένα χώρο που έχει άλλες δυνατότητες και τρέφει άλλες προσδοκίες, αγνοώντας την αξία του παραδείγματος που έχουν ανάγκη και με επίταση ζητούν οι πολίτες, αλλά και τις ίδιες τις πρακτικές τους σε παλαιότερες εποχές, όταν εκτός από κομματικό περιεχόμενο παρήγαγαν και αξιόλογο κοινωνικό έργο.

Προϊόν στο διαδίκτυο δεν μπορεί να είναι μόνον η είδηση, που σαν τέτοια έχει πολύ σύντομη ημερομηνία λήξης, ούτε φυσικά μόνον η προκαλυμμένη ή απροκάλυπτη κομματική αρθρογραφία και η περί αυτήν συνάθροιση αναγνωστών ή σχολιαστών, ούτε και μπορεί η απουσία άλλου πρακτικού και αξιοποιήσιμου προϊόντος να αναπληρωθεί από τη “δημοσιογραφία των πολιτών”. Κατά την άποψή μου, ακόμη και στην καλύτερή της μορφή, η δημοσιογραφία/ειδησεογραφία δεν παύει να είναι μια meta-πράξη, μια πράξη που δείχνει πιθανώς την ουσία αλλά δεν αποτελεί η ίδια ουσία (παρά μόνον ίσως για τους επαγγελματίες της). Η κυριαρχία μιας αντίληψης που εννοεί το διαδίκτυο αποκλειστικά ως δημοσιογραφικό/ειδησεογραφικό μέσο κρύβει τις πραγματικές δυνατότητες της τεχνολογίας αυτής και δυστυχώς αιτιολογεί και την σχεδόν παντελή απουσία άλλων διαδικτυακών υπηρεσιών από το ελληνικό διαδίκτυο (π.χ. webservices).

Το ζητούμενο σήμερα από την πολιτεία και τους πολιτικούς οργανισμούς, όσον αφορά τους νέους και τον χώρο στον οποίο συχνάζουν, το διαδίκτυο, είναι να συγκροτούν πρακτικές προτάσεις που να πλουτίζουν το ελληνικό διαδικτυακό περιεχόμενο με δημόσια τεχνικά και πολιτιστικά προϊόντα υψηλής ποιότητας και αξίας, χτίζοντας και ενισχύοντας και με αυτόν τον τρόπο την εμπιστοσύνη των νέων στους θεσμούς και τις διεργασίες της ελληνικής κοινωνίας μέσα στην οποία ζουν και την συμμετοχή τους σε αυτές.

_______________________________
1 Eric S. Raymond, The Cathedral and the Bazaar (Ο Καθεδρικός και το Παζάρι)
2 Ο καθεδρικός και το παζάρι της πολιτικής Ι

13 Δεκ 2008

Η σύγχρονη Πνύκα

Συνέλευση πολιτών στην Πνύκα, από το Flickr.

Με στόχευση, συμμετοχή, και μεθοδικότητα, το ιστολόγιο Λόφοι Φιλοπάππου ασχολείται με την προστασία των δημόσιων χώρων (αρχαιολογικών, πρασίνου κ.λ.π.) της Πνύκας και της ευρύτερης περιοχής του Φιλοπάππου και την προσβασιμότητά τους απ' το κοινό, γιατί η καλύτερη προστασία τους είναι η αγάπη των κατοίκων.

Στο ιστολόγιο περιγράφονται τα προβλήματα, οι ανοιχτές συνελεύσεις και οι δράσεις των πολιτών και υπάρχει πλούτος πληροφοριών και επιμελημένη συλλογή γεωγραφικών στοιχείων για την περιοχή και τα προβλήματα της. Δείχνουν πώς καλλιεργούνται διαδικασίες ελέγχου της εξουσίας στο επίπεδο των πολιτών, που ξεπερνούν την συνηθισμένη παθητική διαμαρτυρία χτίζοντας το περιβάλλον μιας σύγχρονης "εκκλησίας του δήμου" για τα θέματα που τους απασχολούν, και προσφέροντας επί πλέον με τη σωστή τεκμηρίωση που παρέχουν και ένα μέτρο σύγκρισης για τις πληροφορίες και τις υπηρεσίες που παρέχουν και οι φορείς της πολιτείας.

Επειδή πολλοί "αναρωτιούνται" τις τελευταίες μέρες για τις αιτίες της εκρηκτικής οργής η οποία καταλαμβάνει μεγάλο τμήμα της ελληνικής κοινωνίας, διαβάστε π.χ. στο φάκελο Διονύσου για τον τρόπο που αντιμετωπίζονται οι καταγγελίες των πολιτών, για καταπατήσεις και αυθαιρεσίες που γίνονται εντός του αρχαιολογικού χώρου, από τους "ειδικούς" της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ακροπόλεως (Α’ ΕΠΚΑ). Με κάποιες από τις απόψεις ή και τις δράσεις των πολιτών μπορεί ίσως κανείς να διαφωνήσει, όμως οι ενέργειες τους είναι ανοιχτές στην κριτική και διαφανείς και στοχεύουν στον έλεγχο αυτών που παρανομούν, όπως και οι πληροφορίες που συλλέγονται είναι ανοιχτές και προσιτές στον καθένα χωρίς προϋποθέσεις, σε αντίθεση με την καθιερωμένη πολιτική κρυπτότητας των "ειδικών" της πολιτείας, που δεν έχουν μάθει να ελέγχονται και να συνδιαλέγονται με τους πολίτες.

Αυτή όμως η διαφορά είναι που φέρνει και την έκρηξη της οργής.

10 Δεκ 2008

Η αξία της συμμετοχής

Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους που αφορά την "επόμενη μέρα", είναι η προσπάθεια αναζήτησης νέων "σωτήρων" που θα μας βγάλουν από την κρίση. Όχι τόσο γιατί δεν υπάρχουν ηγέτες ή σχηματισμοί που να μπορούν να το κάνουν, αλλά γιατί οι "σωτήρες" για να λειτουργήσουν ως τέτοιοι απαιτούν πάντα μεγάλη επένδυση πίστης από αυτούς που τους ακολουθούν, πράγμα που αναπόφευκτα, ακόμα και με τις καλύτερες προθέσεις και προϋποθέσεις, γεννά στο μέλλον τη στιγμή μιας προδοσίας.

Cairo Bazaar by John F. Lewis
Από το Flickr
Κι έτσι το φταίξιμο δεν είναι ποτέ μόνον της μιας πλευράς. Ο "πιστός" ευθύνεται γιατί απαλλάσσει τον εαυτό του από την υποχρέωσή να συμμετέχει ενεργά στη δημιουργία της λύσης, είτε με πρόφαση την απόλυτη πίστη του είτε με την εξαγορά της υποχρέωσης με την ψήφο του. Όμως η απόλυτη πίστη ή η ψήφος χωρίς τη συμμετοχή χρησιμοποιούνται σχεδόν πάντα για να νομιμοποιήσουν την αυθαιρεσία ή την αδικία, γεννώντας έτσι, μέσα σε έναν φαύλο κύκλο, την προδοσία. Δεν υπάρχει υποκατάστατο της συμμετοχής.

Το παράδειγμα του καθεδρικού και του παζαριού είναι κι εδώ χρήσιμο. Ο καθεδρικός φοβίζει και υποβάλλει, απαιτεί πίστη σε απίστευτα πράγματα χωρίς να σηκώνει πολλές απόψεις κι αμφισβητήσεις, και συχνά καταλήγει ένα απλό τουριστικό αξιοθέατο. Το παζάρι από την άλλη είναι προσιτό κι ανθρώπινο, λύνει προβλήματα κι ανάγκες και χρειάζεται, για να υπάρχει και να λειτουργεί, συμμετοχή, συνδιαλλαγή και ποικιλία απόψεων και προϊόντων.

Οι μεγαλοστομίες για τη δημοκρατία είναι οικτρά ψέμματα και δεν πείθουν κανέναν όταν αυτή η "δημοκρατία" δεν έχει τα απαραίτητα συστατικά που την κάνουν τέτοια. Μια δημοκρατία είναι ψεύτικη όταν της λείπουν η συναπόφαση, η διαφάνεια κι ο έλεγχος και, βεβαίως, δεν χτίζεται με ψήφους αλλά με συμμετοχή και ενδιαφέρον.

Αλλιώς, αντί για πολίτες, θα πρέπει να μας αρκεί η έννοια και η μοίρα των ιδιωτών. Όπως διασώζεται στην αγγλική λέξη idiots.

9 Δεκ 2008

Όπου δεν ακούγεται αηδόνι, ακούγεται κοκτέιλ Μολότωφ.

Εδώ και πολύν καιρό βλέπουμε να συσσωρεύεται στη χώρα οργή από τα αδιέξοδα του είδους της πολιτικής που ασκείται. Μόνον οι ανόητοι, οι εμπαθείς ή οι ένοχοι αδυνατούν να αντιληφθούν το μέγεθος των προβλημάτων που διαπερνούν την ελληνική κοινωνία ως αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής. Μέσα από την περιορισμένη κλίμακα των θεμάτων με τα οποία ασχολείται αυτό το ιστολόγιο διακρίνονται καθαρά οι σημαντικές αστοχίες και καθυστερήσεις του δικτύου της εξουσίας στην Ελλάδα να αναγνωρίσει και να αντιμετωπίσει τις κοινωνικές συνθήκες που έχουν ήδη από καιρό εγκατασταθεί στον τόπο. Το βέβαιο είναι ότι, λόγω και της διεθνούς οικονομικής κρίσης, τα χειρότερα είναι μπροστά.

Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε το γεγονός ότι σε σημεία πολιτικού και κοινωνικού ασυνεχούς (με τη μαθηματική έννοια), όπως είναι οι εξεγέρσεις, τα όρια μεταξύ σωστού και λάθους φαίνονται να είναι απροσδιόριστα. Η πεποίθηση μου είναι ότι ο δρόμος για την επίλυση των προβλημάτων σε μια κοινωνία που γερνάει και κερματίζεται είναι η προώθηση νέων ανθρώπων και νέων ιδεών, η περισσότερη και καλύτερη συμμετοχή και συζήτηση για την ουσία, ο περισσότερος έλεγχος των αρχόντων κι όχι η περισσότερη βία.

Οι πολιτικοί σχηματισμοί που θα προτείνουν συγκεκριμένα και πρακτικά μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση θα μπορέσουν να δημιουργήσουν βάσεις εμπιστοσύνης για ένα δίκαιο διάλογο στην κοινωνία. Φαίνεται όμως σαν η εξέγερση και το τίμημα αίματος να είναι ο μόνος τρόπος για να ανοίξουν τα κλειστά μάτια και τα αφτιά του κατεστημένου συστήματος εξουσίας. Αλλά αυτή είναι μια αποτυχία που καταγράφεται στη συλλογική εμπειρία και μνήμη και δεν συγχωρείται.

Το σύνολο των τεχνικών πειραμάτων του Τήλαφου αφορά τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και την κατάκτηση μιας νέας ισορροπίας μεταξύ πολιτών και πολιτείας που να αφορά το κοινό συμφέρον. Οι λύσεις που διαφαίνονται (ένα μικρό μέρος των οποίων επιχειρεί να εφαρμόσει αυτό το ιστολόγιο) είναι εφικτές και υλοποιήσιμες, αλλά απαιτούν ρητές δεσμεύσεις και όχι γενικολογίες ή ευχολόγια.

__________________________________________

Κάνε άλμα
πιο γρήγορο απ' τη φθορά.

Όταν ακούς "τάξη"
ανθρώπινο κρέας μυρίζει.

Όταν η συμφορά συμφέρει
λογάριαζέ την για πόρνη.

__________________________________________
Ο τίτλος και τα γνωμικά είναι από τα Ανοιχτά Χαρτιά και τη Μαρία Νεφέλη του Οδυσσέα Ελύτη.

Re-public: Δημόσια δεδομένα για ποιους, με ποιον τρόπο;

Το ηλεκτρονικό περιοδικό Re-public οργάνωσε με επιτυχία ένα εργαστήρι για την υπόθεση των δημόσιων δεδομένων, λεπτομέρειες από το οποίο αναφέρθηκαν σε προηγούμενα άρθρα. Η παρουσίαση του γράφοντος H Εμπειρία του Τήλαφου (διαφάνειες) υπάρχει και σε βίντεο στον ιστότοπο του περιοδικού.