Η Παγκόσμια Ημέρα της Δημοκρατίας, που ορίστηκε από τον ΟΗΕ να γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 15 Σεπτεμβρίου, έδωσε την ευκαιρία να ακουστούν οι απόψεις αρκετών πολιτικών για τη δημοκρατία. Οι ομιλίες των αρχηγών των κομμάτων και των προέδρων της Βουλής είναι ενδεικτικές των πολιτικών οραμάτων των ομιλητών και των κομμάτων στα οποία προΐστανται.
Μου έκανε εντύπωση η φράση του προέδρου του ελληνικού κοινοβουλίου, ότι η Βουλή "Στηρίζεται στην προσφορά των ικανών και την ελεύθερη επιλογή των αρίστων, από την ίδια την Κοινωνία". Είναι πιθανόν στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία μια τέτοια φράση να θεωρούνταν αντίθετη με τη δημοκρατία, που εξέλεγε με κλήρο τους αντιπροσώπους των πολιτών, ακριβώς για να αποφεύγει τους κινδύνους από ένα κράτος "αρίστων", μια αριστο-κρατία. Η αρχαία δημοκρατία αντιπαρέθετε στην αριστοκρατία το δικό της μοναδικό δημιούργημα, την δημο-κρατία. Είναι επίσης πολύ πιθανόν, με βάση την σημερινή εμπειρία από την ποιότητα της δημοκρατίας στη Ελλάδα, μια τέτοια φράση από τον πρόεδρο της Βουλής να δημιουργεί σε πολλούς συνειδητοποιημένους πολίτες μελαγχολία και αποστροφή.
Όσοι αναζητούν τις ιδέες της δημοκρατίας, μπορεί να βρουν στις ομιλίες και τα γραπτά του Κορνήλιου Καστοριάδη σύγχρονα ορόσημα για τον δρόμο αυτής της αναζήτησης ( βίντεο από το YouTube 1, 2, 3, 4, 5, 6 ).
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, διαπιστώνει εδώ και καιρό ότι πάσχει από έλλειμμα δημοκρατίας, αφού ο τρόπος λειτουργίας της Επιτροπής και λήψης των αποφάσεων στερούνται σε μεγάλο βαθμό την πραγματική "δημοκρατική νομιμότητα". Το θεσμικό αντίδοτο στο δημοκρατικό έλλειμμα στην ευρωπαϊκή ένωση είναι το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο ήταν ο προορισμός της επίσκεψης 50 ιστολόγων στις Βρυξέλλες, που έγινε λίγες ημέρες πριν την "ημέρα της δημοκρατίας", με πρόσκληση των ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ Σταύρου Λαμπρινίδη και Μαρίας Ματσούκα, και κυρίως θέμα την προστασία της ιδιωτικής ζωής στο διαδίκτυο.
Θεωρώ αυτήν την επίσκεψη ιδιαίτερα πετυχημένη γιατί, ειδικά στο τμήμα της που αφορούσε το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, ξέφυγε από τα συνηθισμένα πλαίσια μιας περιήγησης, και ασχολήθηκε με την ουσία για το διαδίκτυο και τα προσωπικά δεδομένα, καταλαμβάνοντας όλον τον διαθέσιμο χρόνο, χωρίς να γίνεται κουραστική ή βαρετή. Η διαπίστωση ότι ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Ελευθεριών του Κοινοβουλίου (LIBE) κ. Λαμπρινίδης γνωρίζει πολύ καλά τα θέματα, είναι προσιτός και έχει απόψεις που θα ζήλευε κι ο πιο ένθερμος υποστηρικτής των διαδικτυακών ατομικών ελευθεριών στην Ελλάδα, ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντική, όπως ήταν και το γεγονός ότι η συζήτηση για τα θέματα της ιδιωτικότητας στο διαδίκτυο πλαισιώθηκε με εξαιρετικούς ομιλητές και πολιτικούς ακτιβιστές στον τομέα αυτό. Το σημαντικότερο απ' όλα ήταν ότι τα θέματα ήταν αντικείμενο συζήτησης μεταξύ όλων και καθόλου ένας μονόλογος ειδικών, ή όπως το θέτει ο Αρκούδος στο blog του "Μιλάμε, κατ’ εμέ, για παράδειγμα δημοκρατίας". Αξίζει να παρακολουθήσει κανείς τη συνέντευξη που πήρε ο Νίκος Βασιλάκης από τους οικοδεσπότες της επίσκεψης.
Το τμήμα που αφορούσε τις συναντήσεις με τους εκπροσώπους των Επιτρόπων, ήταν περισσότερο μια μονοδιάστατη ενημέρωση, όχι τόσο λόγω των εκπροσώπων που έκαναν τις παρουσιάσεις και που ήταν αρκετά επεξηγηματικοί, μερικοί και μέχρι υπερβολής, όσο εξ αιτίας της περιορισμένης δυνατότητας ανταλλαγής απόψεων. Κάτι που φάνηκε να βρίσκεται ακριβώς στον αντίποδα του θεσμικού ρόλου και της στάσης των ευρωβουλευτών που συναντήσαμε την προηγούμενη ημέρα. Κρατώντας τις αναλογίες, η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο φαίνεται να λειτουργούν, όσον αφορά τους πολίτες, περίπου σαν τον Καθεδρικό και το Παζάρι. Αυτή ήταν η δική μου εντύπωση.
Η πρόταση για τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος καταγραφής περιβαλλοντικών προβλημάτων από τους πολίτες, που υποτυπωδώς έγινε από τον γράφοντα, έλαβε την ευγενική απάντηση ότι η επιτροπή και ο επίτροπος δεν ασχολούνται με την καταγραφή προβλημάτων αφού αυτό είναι αρμοδιότητα των εθνικών αρχών. Ομοίως δεν υπήρξε απάντηση, λόγω ίσως και του περιορισμένου χρόνου στο τέλος, και στο ερώτημα για το τι προτείνεται από τον επίτροπο, μετά την έκθεση FOREST FIRES: CAUSES AND CONTRIBUTING FACTORS TO FOREST FIRE EVENTS IN EUROPE που παρήγγειλε και κυκλοφόρησε το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο για τις πυρκαϊές και τα περιβαλλοντικά προβλήματα στη νότια Ευρώπη.
Στην ίδια συνάντηση, με εξέπληξε το πάθος με το οποίο κάποιοι bloggers υποστήριξαν την θέση τους για την ανάγκη ελεύθερης διακίνησης μεταλλαγμένων προϊόντων στην Ευρώπη, όπου η θέση του εκπροσώπου του Επιτρόπου Περιβάλλοντος κ. Δήμα εμφανίστηκε "αριστερότερη" της δικής τους. Κυρίως γιατί η ιδέα της "ελεύθερης επιλογής", ως υπέρτατης αξίας, μπορεί στην πραγματικότητα να σκιάζει ή να αποσιωπά το πρόβλημα της ανισότητας στην ενημέρωση και της ασυμμετρίας στη δυνατότητα ανάληψης δράσης από τους πολίτες για τα συμφέροντά τους, σε σχέση με την συγκεντρωμένη ισχύ των μεγάλων εταιρειών.
Λεπτομέρειες για την επίσκεψη στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο μπορεί κανείς να διαβάσει σε εξαιρετικά άρθρα συνιστολόγων με τους οποίους βρεθήκαμε μαζί στις Βρυξέλλες. Μερικά από αυτά είναι του Αθήναιου, του Αρκούδου, του vrypan, της γενιάς των 700 ευρώ και πολλών άλλων.
Βρίσκω αξιομνημόνευτο το γεγονός ότι οι επισκέπτες και οι παρατηρητές των εργασιών του ευρωκοινοβουλίου κάθονται στα ίδια έδρανα με τους ευρωβουλευτές (αλλά πιο πίσω), σε αντίθεση με το ελληνικό και άλλα κοινοβούλια, όπου οι επισκέπτες είναι σε άλλον ουσιαστικά χώρο (στα θεωρεία ή αλλιώς στον εξώστη) από τους βουλευτές. Αυτό το θέμα προφανώς απασχόλησε τους αρχιτέκτονες του ευρωκοινοβουλίου των Βρυξελλών, και ο τελικός σχεδιασμός του χώρου συμβάλλει στην εμπέδωση της δημοκρατικής λειτουργίας του θεσμού, δηλ. της συμμετοχής και όχι του αποκλεισμού.
Για τελικό συμπέρασμα όμως παραθέτω τα λόγια της magicasland από το άρθρο της Μερικές σκόρπιες σκέψεις από τις Βρυξέλλες (τα έντονα γράμματα δικά μου):
"το μεγάλο [...] κέρδος ήταν ο ίδιος ο Σ. Λαμπρινίδης [...]. Προσπάθησε, και θεωρώ πως τα κατάφερε, να μας εξηγήσει με πολύ απλή γλώσσα τον τρόπο που κινούνται οι ευρωβουλευτές στις Βρυξέλλες ώστε να πετύχουν όλα όσα θέλουν για τις χώρες τους. Και ίσως να ανεβήκαμε στις Βρυξέλλες για συγκεκριμένο λόγο, όμως πραγματικά αυτό που τριγύριζε στο μυαλό μου κατά τη διάρκεια των συναντήσεων, είναι το πόσο διαφορετικά θα μπορούσαν να ήταν τα πράγματα στην Ελληνική Βουλή, αν απουσίαζε αυτή η ξύλινη γλώσσα και ο δηθενισμός του τίποτα.
Δε το γράφω αυτό με σκοπό να προωθήσω τον κύριο Λαμπρινίδη, το γράφω περισσότερο από μια εσωτερική επιθυμία αλλαγής προσώπων, στάσεων, τάσεων, στυλ και τελικά πολιτικής. Όταν ένας ευρωβουλευτής την ώρα που μιλάει σε μια γλώσσα που δεν γνωρίζω πολύ καλά, είναι περισσότερο κατανοητός από έναν βουλευτή που μιλάει τη μητρική μου γλώσσα τότε πραγματικά κάτι πάει στραβά στη χώρα μου. Ένας καλογραμμένος - καλοπληρωμένος λόγος δε θα μπορέσει ποτέ να καλύψει την απουσία άποψης και στη χώρα μου δεν έχουμε έλλειψη από πληρωμένους γραφιάδες, έχουμε έλλειψη από αυθεντικές απόψεις."
Αυτά για τις Βρυξέλλες και την ημέρα της δημοκρατίας. Με μικρό "δ".
Ελευθεροτυπία
ΕΛ/ΛΑΚ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου